Lessons in Leadership #76: Sociaal (on)wenselijk

Een tijdje geleden schreef ik in de Lesson Koppen uit het zand over het geven van feedback: “Het allerbelangrijkste aan het geven, ontvangen en vragen naar feedback is het in de openbaarheid brengen van informatie. En helderheid, transparantie over beschikbare informatie is van groot belang als je goed met andere mensen wilt samenwerken.” En in de Lesson Doormodderen over delegeren schreef ik: “Als je te lang doormoddert, hou je in feite essentiële bedrijfsinformatie achter. Die informatie heeft je eigen leidinggevende nodig om verstandige beslissingen te kunnen nemen.” Afgelopen week sprak ik met een manager die leiding geeft aan een grote reorganisatie. Hij kon over het bovenstaande mee praten.

Ingecalculeerd
De manager vertelde dat de reorganisatie aanvankelijk goed leek te verlopen. Vanzelfsprekend liepen de medewerkers en hij tegen onverwachte zaken op. Maar onverwachte zaken waren ingecalculeerd in het reorganisatieplan, dus in eerste instantie had de manager daar niet van op gekeken. Maar na enige maanden had hij het idee gekregen dat er van alles gebeurde waar hij niet voldoende grip op had. En tijdens overleggen kreeg hij steeds vaker de indruk dat zijn medewerkers op zijn vragen vooral sociaal wenselijke antwoorden gaven.

Konijn
Een tijd lang had hij zich afgevraagd waarom niemand hem toch van de juiste informatie voorzag. Totdat hij zich had gerealiseerd dat hij niet langer kon wachten tot zij het initiatief zouden nemen. Hij vertelde zich plotseling te hebben gerealiseerd dat hij zich gedroeg als een konijn dat in de koplampen van een naderende auto blijft staren. Als zijn medewerkers er om wat voor reden dan ook niet toe kwamen om hem van de juiste informatie te voorzien, dan zou hij zelf wat moeten ondernemen.

Onmacht
Hij vertelde dat hij altijd had geloofd dat je je als manager wat afstandelijk moet gedragen, maar dat hij op moment iets had gedaan dan hij nooit eerder gedaan had. Hij had een medewerker verteld over zijn gevoel van onmacht en gevraagd of het klopte dat men sociaal wenselijke antwoorden gaf en waarom. De medewerker had aangegeven dat hij zich steeds had afgevraagd of hij de manager wel met dit soort dingen kon lastig vallen. En of het eigenlijk geen zaken waren die hij zelf op zou moeten kunnen lossen.

Koplampen
Na dit gesprek had de manager zich gerealiseerd dat hij niet de enige was geweest die als een konijn in de koplampen had zitten staren. Ook de medewerkers zagen de dingen steeds verder mis gaan, maar leken niet in staat tot effectief gedrag. Het belangrijkste verschil in zo’n situatie is dat het de taak van de leidinggevende is om in te grijpen. Je kunt als leidinggevende wel vinden dat je medewerkers hun eigen verantwoordelijkheid moeten kunnen dragen. Maar als ze dat om wat voor reden dan ook toch niet doen, zul je als leidinggevende het voortouw moeten nemen. Dat is onderdeel van je vak, daar word je voor betaald.

Lurven
De manager waarmee ik sprak had zich dat op tijd bedacht. Hij had zichzelf bij de lurven gegrepen en een actie ondernomen waartoe hij zich eerder niet in staat had geacht. Het mooie van het verhaal is dat hij zich daarmee ook een voorbeeld heeft getoond voor zijn medewerkers. Inmiddels is de reorganisatie in wat rustiger vaarwater gekomen. Inplaats van zich terug te trekken in zijn werkkamer vertoont de manager zich wat vaker ‘bij het koffie-apparaat’. Niet om zijn medewerkers te controleren, maar gewoon om net even wat meer normaal menselijk contact te onderhouden. Niet sociaal wenselijk dus, maar gewoon sociaal.


Heb jij ervaring met de negatieve effecten van sociaal wenselijk gedrag? Heb je tips? Ik nodig je graag uit ze in het commentaarvak hieronder te delen met andere lezers.

PS. Deel deze Lesson s.v.p. met jouw netwerk door op de Share- of Mailknop te klikken, zodat ook de mensen uit jouw netwerk ervan kunnen profiteren.



door Ad van Oorschot.

Wil je elke week Lessons in Leadership ontvangen, meld je dan hier aan. Vind je deze Lesson in Leadership waardevol, deel 'm dan gerust in je netwerk.

Wil je iets uit deze Lesson in Leadership overnemen om elders te publiceren? Prima. Maar dan graag met vermelding van: Lessons in Leadership, www.invictusschoolofleadership.nl